गजानन सोमाणी • एडिटर इन चीफ : तीन दशकांपूर्वी ज्यांनी राममंदिर आंदोलन सुरू केले त्यांचे स्वप्न साकार होणार होतं. लालकृष्ण अडवाणी, मुरली मनोहर जोशी, उमा भारती, विनय कटियार आणि साध्वी ऋतंभरा हे राम मंदिर आंदोलनाचे प्रमुख चेहरे होते. ज्यासाठी त्यांनी वर्षानुवर्षे संघर्ष केला. तो दिवस अखेर २२ जानेवारी २०२४ रोजी उजाडला. अयोध्येतील राम मंदिरातील राम लल्लाच्या प्राणप्रतिष्ठा सोहळ्यात सहभागी होण्यासाठी देशभरातून आणि जगभरातून रामभक्त अयोध्येत पोहोचले होते.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी राम लल्लाला अभिषेक केला. या विशेष प्रसंगी देशभरातून आणि जगभरातून हजारो लोक अयोध्येत उपस्थित होते. चला जाणून घेऊया ते लोक कुठे आहेत जे राम मंदिर आंदोलनाचा महत्त्वाचा भाग होते.
लालकृष्ण अडवाणी : माजी उपपंतप्रधान लालकृष्ण अडवाणी रामलला प्राण प्रतिष्ठा सोहळ्याला उपस्थित राहिले नाहीत. वाढलेली थंडी आणि खराब हवामानामुळे त्यांनी अयोध्येला न जाण्याचा निर्णय घेतला. लालकृष्ण अडवाणी 96 वर्षांचे आहेत. श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्टचे सरचिटणीस चंपत राय यांनीही त्यांना त्यांचे वय आणि प्रकृती पाहता अयोध्येला समारंभात सहभागी होण्यासाठी न येण्याची विनंती केली होती. गेल्या महिन्यातच त्यांना राम मंदिराच्या उद्घाटनाचे निमंत्रण मिळाले होते,मात्र त्यांच्या या सोहळ्यातील सहभागाबाबत शंका होती. मात्र, विश्व हिंदू परिषदेचे नेते आलोक कुमार यांनी गेल्या महिन्यात लालकृष्ण अडवाणी या कार्यक्रमाला उपस्थित राहतील आणि त्यांच्यासाठी सर्व आरोग्य सुविधा पुरविल्या जातील, असे सांगितले होते.
मुरली मनोहर जोशी : राम मंदिर आंदोलनाचा प्रमुख चेहरा आणि भारतीय जनता पक्षाचे (भाजप) माजी अध्यक्ष मुरली मोनहर जोशी हेही या सोहळ्याला उपस्थित राहण्यासाठी अयोध्येला गेले नाहीत. त्यानेही वय आणि तब्येत लक्षात घेऊन हा निर्णय घेतला. मुरली मनोहर जोशी यांना राम मंदिराच्या उद्घाटनाचे निमंत्रण पाठवण्यात आले होते, मात्र त्यांचे वाढलेले वय आणि तब्येत यामुळे या सोहळ्याला उपस्थित राहण्याबाबत शंका होती. अशा स्थितीत चंपत राय यांनीही त्यांना अयोध्येला कार्यक्रमाला न येण्याची विनंती केली होती.
उमा भारती मध्य प्रदेशच्या माजी मुख्यमंत्री आणि राम मंदिर आंदोलनात महत्त्वाची भूमिका बजावणाऱ्या उमा भारती या सोहळ्याला उपस्थित राहण्यासाठी अयोध्येत आहेत. १८ तारखेला ती लखनौला पोहोचली, पण थंडीमुळे त्यांना खूप ताप आला आणि याच अवस्थेत अयोध्येला पोहोचल्या. मात्र, प्रकृती अस्वास्थ्यामुळे कोणाला भेटल्या ही. उमा भारती यांनी सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म X वर ट्विट करून ही माहिती दिली. तिने 22 जानेवारीच्या सकाळी एक फोटो देखील पोस्ट केला होता, ज्यामध्ये राम मंदिराबाहेर दिसत आहे. फोटोसोबतच्या कॅप्शनमध्ये उमा भारती यांनी लिहिले की, ‘मी अयोध्येतील राम मंदिरासमोर आहे, रामललाची वाट पाहत आहे.’ आज त्याही रामललाच्या जीवनाची साक्षीदार बनली आहे.
साध्वी ऋतंभरा : रामलला प्राण प्रतिष्ठा सोहळ्यात परम शक्तीपीठ आणि वात्सल्यग्रामच्या संस्थापक साध्वी ऋतंभरा यांनीही सहभाग घेतला. रविवारी त्या म्हणाल्या की ‘500 वर्षांचा संकल्प पूर्ण झाला आहे, म्हणून मी माँ सरयूचे आभार मानण्यासाठी येथे आले आहे. आम्हाला आणि इतर संतांना अनेक वेळा पैशाचे आमिष दाखवण्यात आले. आम्हाला या प्रकरणापासून दूर राहण्याच्या धमक्याही देण्यात आल्या, परंतु अयोध्या गोळीबाराच्या घटनेसारखे भयंकर कृत्यही आम्हाला रोखू शकले नाही. हे स्वप्न साकार करणं सोपं नव्हतं.तरुण साध्वी ऋतंभरा राम मंदिर आंदोलनात केलेल्या भाषणांमुळे लोकांमध्ये खूप लोकप्रिय होत्या.
टीप : प्रश्न निर्माण होतो, असो