गजानन सोमाणी • एडिटर इन चीफ : तिरंगी लढतीत जातीय समीकरणातील मतविभागणीच्या सरळसोट सुत्रांनी मागील 20 वर्षांपासून होणारी अकोला लोकसभा मतदारसंघाची निवडणूक पहिल्यांदा ‘शिवसेना’ शिवाय आणि लढतीचा तिसरा कोन असलेल्या कॉंग्रेसकडूनही महाविकास आघाडीच्या माध्यमातून पहिल्यांदा ‘मराठा’ चेहरा दिला गेला आहे. तर प्रचाराच्या रणधुमाळीत पहिल्यांदा लालाजी उपाख्य आ. गोवर्धन शर्मा नसून, पहिल्यांदाच अकोला मतदारसंघांतील मतदार ‘विकास’ आणि ‘पर्याय’ तसेच ‘मतविभाजन’ या मुद्द्यावर मंथन करुन, एक-निर्णय घेण्याच्या दिशेने वाटचाल करीत असल्याचे चित्र दिसून येत आहे.
सगळ्या जमेच्या बाजू घेऊन अकोला लोकसभा मतदारसंघात सतत दोन दशकांपासून संजय धोत्रे यांच्या माध्यमातून भाजपचा खासदार आहे.तर मागील दोन निवडणुकीत कॉंग्रेसकडून सलग मुस्लिम उमेदवार दिल्या गेल्याने मतदानापूर्वीच निकाल लागला होता.पण यंदा कॉंग्रेस सहभागी असलेल्या महाविकास आघाडीने मराठा आंदोलनात सक्रिय सहभागी आणि कोरीपाटी असलेले डॉ.अभय पाटील यांना उमेदवारी दिल्याने अकोला मतदारसंघात ’20 साल बाद’ काट्याची लढत होत आहे. तर परंपरागत त्रिकोणी लढतीत यंदा संजय धोत्रे यांच्या जागेवर अनुप धोत्रे लढतीत आले आहेत.
सलग २० वर्षांपासून या मतदार संघाचे प्रतिनिधित्व करणारे संजय धोत्रे अलिकडच्या काळात प्रकृतीच्या कारणास्तव सक्रिय राजकारणातून अलिप्त असून,भाजपने त्यांचे पुत्र अनुप धोत्रे यांना उमेदवारी दिली तर सलग अकराव्यांदा अँड. आंबेडकर निवडणूक रिंगणात उतरले आहेत. निवडणूक रिंगणातील परंपरा कायम ठेवून भाजप, अँड आंबेडकर आणि कॉंग्रेस यांच्यात ही लढत होत असताना, यंदा पहिल्यांदाच मतदारसंघातील रखडलेले प्रश्न, व्यापार उद्योगाला चालना आणि रोजगाराची निर्मिती यासह विविध विकास कामांचे मुद्दे ऐरणीवर आले आहेत. अकोला मतदारसंघांतील खुंटलेला विकास प्रचारात केंद्रस्थानी आला असून, भाजप अंतर्गत धुसफूस सुरू आहे.तर मोदींच्या ‘परिवार’वादावरुन अनुप धोत्रे आणि भाजपवर टिका होत आहे. मात्र मोदींचा चेहरा, मजबूत संघटन ही अनुप धोत्रे यांची उजवी बाजू आहे.
अकोला मतदारसंघात उध्दव ठाकरे यांच्या शिवसेनाला आजही समर्पक मतदारांची संख्या जवळपास दिड लाखाच्या घरात असून, ठाकरे यांच्या शिवसेनेचे मतदारांचा कल मविआ उमेदवार डॉ.पाटील यांच्या बाजूने दिसून येते आहे. यासोबतच मतविभाजनाने विजय सुकर करण्याची परीपाटी मोडीत काढण्यावर मतदारांचा भर आहे.मराठा समाजातही दोन्ही उमेदवारांचे तुलनात्मक विश्लेषण आणि पुढील राजकारण लक्षात घेऊन येत्या दिवसात निर्णय घेतला जाईलच.पण मराठा मतदारांमध्ये मतविभागणी होणार, अशी चर्चा आहे.अकोला मतदारसंघात प्रचार शेवटच्या टप्प्यात असून, पहिल्या टप्प्यात मतदानाची घसरलेली टक्केवारी दुसऱ्या टप्प्यातही कायम राहण्याची शक्यता बळावली आहे.
अकोला लोकसभा मतदारसंघात अँड प्रकाश आंबेडकर यांनी पुन्हा ‘सोशल इंजिनिअरींग’ वर भर दिला असून, मराठा आंदोलन समन्वयक, संभाजी ब्रिगेड, मराठा सेवा संघ, विविध सामाजिक, शैक्षणिक, वैद्यकीय आणि धार्मिक संस्था/संघटनांच्या माध्यमातून डॉ. पाटील समाजातील सर्वच घटकांसोबत जोडलेले आहेत. एकंदरीत अकोला मतदारसंघात विकास, पर्याय आणि मतविभाजन या मुद्द्यावर पहिल्यांदा मतदार निर्णायक वळणावर येऊन ठेपला आहे.
